Archiwum cyfrowe powiatu kętrzyńskiego z rekordem odwiedzin

Założone w październiku 2021 roku archiwum cyfrowe powiatu kętrzyńskiego posiada obecnie ponad 6500 obiektów (dokładnie 6849 według stanu na dzień 3 września 2025r.). Pracownicy Centrum Biblioteczno – Kulturalnego Powiatu Kętrzyńskiego (CBK) opracowują obecnie zdjęcia przekazane w maju przez Edith Kaes, kierownika Bildarchiv der Kreisgemeinschaft Rastenburg, archiwum zdjęciowego wspólnoty dawnych mieszkańców powiatu. Tych zdjęć, w zdecydowanej większości wykonanych przed 1945 rokiem, jest ponad 10.000. Ukazują życie codzienne ówczesnych mieszkańców powiatu, ważne dla nich wydarzenia. Przedstawiają obiekty, z których wiele już nie istnieje. W zbiorach są też fotografie, które wymagają obróbki z uwagi na stan zły stan zachowania, np. zdjęcie z 1915 roku ukazujące spalony dach zamku w Barcianach.

W przekazanych materiałach jest kilkaset pocztówek z miasta i powiatu. Wśród nich jest także zbiór, który posiadał Hans-Werner Baurycza, pierwszy kolekcjoner pocztówek miasta i powiatu rastenburskiego. Pocztówki z jego kolekcji publikowano w pierwszych numerach półrocznika „Rund um die Rastenburg”, wychodzącego od 1968r. Dodać należy, że niektóre pocztówki z jego kolekcji są unikatowe.

Wszystkie zdjęcia przekazane do Centrum Biblioteczno – Kulturalnego zapisane są w różnych formatach (jpg, tiff, gif). Na potrzeby archiwum powiatowego trzeba przekonwertować na jeden format, czyli jpg. Część zdjęć z archiwum niemieckiego pochodzi z okresu najnowszego, począwszy od lat 70. XX w., kiedy dawni mieszkańcy powiatu rastenburskiego / kętrzyńskiego mogli oficjalnie odwiedzać swoje rodzinne strony i wykonywać fotografie miejsc zapamiętanych ze swego dzieciństwa i młodości. Ciekawostką jest, że w zasobach tego archiwum są też zdjęcia z nadrukiem „Powiat Kętrzyński”, czyli pochodzące ze strony www.archiwumpowiatowe.pl i przedstawiają głównie fotografie obiektów zabytkowych, takich jak kościoły, dwory, pałace i różne budynki.

Do Centrum Biblioteczno – Kulturalnego, które administruje stroną, przekazano także plany i mapy kilkudziesięciu miejscowości powiatu wykonane w latach 1915 – 1918 oraz w latach 20. XX w. W przekazanych materiałach są także książki adresowe miasta i powiatu obejmujące lata 1899 – 1941, zawierające między innymi wykazy mieszkańców, firm, instytucji, urzędów czy zakładów usługowych z adresami. Uzupełnieniem przekazanego archiwum są wspomnienia dawnych mieszkańców oraz niektóre publikacje, które ukazały się w „Rund um die Rastenburg”.

Opracowane zdjęcia z poszczególnych miejscowości wraz z opisem pracownicy Centrum Biblioteczno – Kulturalnego zamieszczają sukcesywnie na stronie www.archiwumpowiatowe.pl  Niektóre zdjęcia są unikalne, co można zobaczyć na w/w stronie. Zamieszczono do tej pory około tysiąca zdjęć, czyli niecałe 1/10 wszystkich przekazanych przez Edith Kaes, kierownika Bildarchiv der Kreisgemeinschaft Rastenburg. Strona cieszy się ogromną popularnością. Dziennie jest to średnio kilkadziesiąt tysięcy odwiedzin, a rekord padł 16 czerwca. Zanotowano wtedy dokładnie 197.764 odwiedzin (natomiast 28 sierpnia 148.773 odwiedzin). Zachęcamy do częstego oglądania strony.

Tadeusz Korowaj – dyr. CBK

Suchawa (gm. Barciany) – pocztówka z 1937 roku przedstawiająca w górnej lewej części sklep; w prawej budynek nowej szkoły; w dolnej części widok ogólny wsi od strony północno- wschodniej.

Winda (gm. Barciany) – pocztówka z 1931 roku przedstawiająca w górnej lewej części, przylegający do elewacji wschodniej kościoła, pomnik upamiętniający mieszkańców parafii poległych na frontach I wojny światowej w latach 1914-1918 (rozebrany po 1945 roku); w prawej budynek pastorówki (obecnie plebania); w dolnej części panorama wsi od strony południowej.

Czerniki (gm. Kętrzyn) – pocztówka z datacją 22.05.1900 roku przedstawiająca kościół od strony zachodniej z wieżą i wnętrze kościoła z widokiem na ołtarz kazalnicowy.

Karolewo (gm. Kętrzyn) – pocztówka z około 1915 roku przedstawiająca fragment kompleksu zakładu opiekuńczego.

Korsze – pocztówka z 1913 roku przedstawiająca w górnej lewej części karczmę, którego właścicielem był Ernst Struwe (budynek, spalony w 1945 roku, stał po drugiej stronie ulicy naprzeciwko dzisiejszego kościoła prawosławnego); w prawej fragment zabudowy dzisiejszej ul. Mickiewicza z widoczną na pierwszym planie willą, którą zbudował w latach 1912-1913 miejscowy lekarz Rudolf Neumann (w 1920 roku kupił ją inny lekarz Paul Kolberg, który mieszkał do 1945 roku, potem w latach 1947 – 1994 budynek służył jako przedszkole dzieci rodzin kolejarskich, a obecnie – jako własność prywatna – pełni funkcję lokalu gastronomicznego). W dolnej części po lewej zbudowany w latach 1903 – 1904 kościół ewangelicki (obecnie prawosławny); w prawej części pierwotny budynek dworca kolejowego (spalony w 1914 roku i odbudowany w obecnym kształcie w 1923 roku).

Łankiejmy (gm. Korsze) – pocztówka z datacją 16.06.1921 roku przedstawiająca po lewej kościół, a po prawej pastorówkę (obecnie dom mieszkalny).

Bezławki (gm. Reszel) – fotografia z 1988 roku przedstawiająca remont kościoła, który został wtedy przekazany parafii rzymskokatolickiej w Wilkowie (wcześniej należał do ewangelików i został wewnątrz zdewastowany przez grupę okolicznych mieszkańców).

Święta Lipka (gm. Reszel) – pocztówka z końca XIX wieku przedstawiająca kościół i na pierwszym planie odpustowy jarmark, z których największy miał miejsce na św. Piotra i św. Pawła, czyli 29 czerwca.

Srokowo – pocztówka z początku XX wieku przedstawiająca budynek hotelu „Deutsches Haus” (wcześniej „Hotel Werner”, od nazwiska budowniczego kamienicy i właściciela Otto Wernera), który stał w północnej pierzei rynku (hotel spalony został w 1945 roku i obecnie – po rozebraniu ruin – w jego miejscu jest targowisko).

Srokowo – pocztówka z lat 20. XX wieku przedstawiająca budynek miejscowego towarzystwa strzeleckiego, które miało swoją strzelnicę na północ od ówczesnego miasta, na skraju lasu w okolicy dzisiejszej wsi Sówka.

Kętrzyn – pocztówka z datacją 22.04.1917 roku przedstawiająca fragment zabudowy Bahnhofstrasse 2–4 (obecnie ul. Dworcowej), na pierwszym planie hotel „Lettau” (od nazwiska pierwszego właściciela Hermanna Lettau), którego właścicielem był Karl Steinull (potem jego syn Paul, który zmienił nazwę hotelu od swego nazwiska na „Steinull”). W parterowej dobudówce mieściła się restauracja z winiarnią, barem piwnym i salą bilardową, jak głosił – umieszczony na fasadzie – reklamowy napis, obok którego była też informacja o udzielaniu noclegu dla obcych. Po 1945 roku lokal ten, jako gastronomiczny, nazwany został „U Kostka” od imienia kierownika lokalu p. Konstantego. Kiedy w 1967 roku lokal i budynek rozebrano p. Konstanty wyjechał z Kętrzyna i został kucharzem na statku m/s „Batory”. Natomiast hotel  po 1945 roku adaptowany został na mieszkania i rozebrany w 1988 roku. W głębi drugi hotel „Rastenburger Hof” (potem „Bahnhofshotel”), zniszczony w 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej i w tym miejscu w latach 60. postawiono nowy budynek będący siedzibą oddziału RSW (Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza) „Książka – Prasa – Ruch”. Obecnie – po kapitalnym remoncie – w budynku, zajmującym także część parceli po dawnym hotelu „Steinull”, przy ul. Dworcowej 6 mieści się siedziba miejskiej spółki „Komec” – Komunalna energetyka cieplna.

Kętrzyn – pocztówka z datacją 25.09.1903 roku przedstawiająca fragment zabudowy Königsbergerstrasse (ul. Królewieckiej, obecnie ul. Sikorskiego). Widoczną, na pierwszym planie po lewej, kamienicę (Königsbergerstrasse 16, obecnie ul. Sikorskiego 16) wybudował w 1902 roku Rudolf Rennekampf na hotel „Du Nord” (później nazwany „Norddeutscher Hof”). Hotelem tym zarządzał aż do swojej śmierci w 1928 roku, później do 1940 roku jego żona, a do 1945 roku miejscowy przedsiębiorca Paul Maeckelburg, który kupił kamienicę z hotelem w 1941 roku za 68 tys. marek. Hotel ten mile wspominają uczniowie męskiego Gimnazjum im. Księcia Albrechta, gdyż na poddaszu (w oficynie od strony ul. Lanca) były pokoje z „różowymi firankami”. Po wybudowaniu zakładu energetycznego (1925 rok) i zelektryfikowaniu miasta, na parterze kamienicy w 1934 roku Alfred Wesselowski otworzył sklep radiowy „Der Radiospezialist”, w którym sprzedawał odbiorniki radiowe. Po 1945 roku, aż do połowy lat 90. XX wieku był tam damski sklep odzieżowy. Obecnie w dawnym pomieszczeniu sklepowym mieści się filia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. Franciszka Stefczyka, zwana w skrócie Kasą Stefczyka.