Święto Wojska Polskiego – Bitwa Warszawska 1920

Józef Piłsudski i  Tadeusz Rozwadowski

15 sierpnia obchodzimy święto Wojska Polskiego na pamiątkę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej rozegranej w 1920r. pomiędzy wojskami polskimi i bolszewickimi.

W sierpniu 1920r. na przedpolach Warszawy rozegrała się bitwa określana mianem „Cudu nad Wisłą”. Zdaniem brytyjskiego polityka i dyplomaty Edgara d’Abernon Bitwa Warszawska była jedną z osiemnastu przełomowych bitew w historii świata. Przywódca bolszewików Włodzimierz Uljanow, znany pod pseudonimem Lenin nazwał ją „ogromną porażką” swoich sił. Bitwa Warszawska była starciem zbrojnym stoczonym w dniach 13 – 25 sierpnia 1920r. pomiędzy Polską i Rosją Sowiecką, decydująca bitwą wojny polsko – bolszewickiej. Znalazłszy się w krytycznej sytuacji i spodziewanej przez wielu klęski, oddziały Wojska Polskiego zdołały pokonać nacierającą Armię Czerwoną. Zwycięstwo strony polskiej w bitwie pozwoliło zachować niepodległość odradzającej się Rzeczypospolitej, a także przekreśliło sowieckie plany ofensywy na Europę Zachodnią i rozpętania międzynarodowej rewolucji. Kluczową rolę odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną, opracowany przy udziale szefa Sztabu Wojska Polskiego gen, Tadeusza Rozwadowskiego, wyprowadzony znad rzeki Wieprz 16 sierpnia, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy i kontruderzeniu od północy wojsk dowodzonych przez gen. Władysława Sikorskiego. Armia Czerwona została zmuszona do wycofania się na wschód, ponosząc znaczne straty, w tym wielu zabitych i rannych oraz wziętych do niewoli. W kolejnych tygodniach siły polskie przeszły do działań pościgowych, odnosząc kolejne zwycięstwa. Wojna zakończyła się zawarciem traktatu pokojowego w Rydze w 1921r.

Do obrony niepodległości przed bolszewickim najazdem przystąpiło całe polskie społeczeństwo, dając wybitne świadectwo solidarności i zapominając o antagonizmach. Tysiące mężczyzn wstępowały ochotniczo do Wojska Polskiego, wpłacano ofiary pieniężne na armię, a poparcie dla władz manifestowały wszystkie ugrupowania polityczne i grupy zawodowe. Dowódcą ochotniczej armii został Józef Haller. Wojna z bolszewikami była dobitnym przykładem, że w sytuacji niebezpiecznej dla państwa liczy się wysiłek każdego obywatela.

W 1923r. zdecydowano, że 15 sierpnia będzie obchodzony jako Święto Żołnierza. Uroczyste obchody zwycięstwa nad bolszewikami, zniesione po II wojnie światowej przez komunistów, zostały przywrócone w niepodległej Polsce od roku 1992.

 Gen. Tadeusz Rozwadowski

Gen. Józef Haller